piątek, 20 listopada 2015

Przed snem i zanim poszedłem spać

Jak powiedzieć po polsku "before", "antes", "vor"?

Mamy dwie możliwości. Przeczytajcie przykłady:
  • Nie jedz słodyczy przed obiadem.
  • Zanim zjesz, umyj ręce.

Jaka jest różnica? Struktura gramatyczna!
  • Przed + rzeczownik (w narzędniku)
  • Zanim + czasownik.

Kilka innych przykładów:

PRZED
  • W kinie przed filmem zawsze są reklamy.
    "Film" – rodzaj męski [on] – forma narzędnika – filmem.
  •  Przed pracą byłem na siłowni.
    "Praca" – rodzaj żeński [ona], forma narzędnika – "pracą".
  • Biorę prysznic przed śniadaniem."Śniadanie" – rodzaj nijaki [ono], forma narzędnika – "śniadaniem".
  • W kinach przed filmami zawsze sa reklamy. 
    "Filmy" – liczba mnoga [one], forma narzędnika – "filmami".


ZANIM
  • Zanim przeprowadziłam się do Polski, mieszkałam w Berlinie. (czas przeszły)
  • Zrób to, zanim będzie za późno. (czas przyszły)
  • Zanim wyślesz maila, sprawdź, czy dołaczyłeś załącznik. (czas przyszły)

Uwaga! Rzadko używamy struktury "zanim + czas teraźniejszy". Na przykład:
  • Zawsze myję zęby, zanim biorę prysznic.
  • Ubieram się, zanim jem śniadanie.

Nawet jeśli mówimy o akcjach, które wykonujemy regularnie, częściej używamy struktury z czasownikiem w czasie przyszłym w aspekcie dokonanym:
  • Zawsze myję zęby, zanim wezmę prysznic.
  • Ubieram się, zanim zjem śniadanie.

wtorek, 3 listopada 2015

Jeśli / czy ?

Często macie problemy z używaniem słów "czy" i "jeśli". W niektórych kontekstach oba słowa znaczą "if", ale używa się ich inaczej. Najlepiej pokazać to na przykładach:

JEŚLI

Jeśli jutro będzie ładna pogoda, to możemy iść na długi spacer.
Ugotuję obiad, jeśli ty umyjesz potem naczynia.

Kiedy używamy "jeśli", mówimy zawsze o jakimś warunku, hipoteteczynej sytuacji.
W tych przykładach używamy tylko "jeśli".

CZY

Nie wiem, czy ona mówi po niemiecku.
Nie pamiętam, czy mieliśmy zadanie domowe.

Używamy "czy" we frazach: "nie wiem, czy...", "nie pamietam, czy...", "nie jestem pewny, czy...".
Tutaj nie możemy użyć słowa "jeśli", a jest to niestety częsty błąd.
W tych przykładach możemy tłumaczyć "czy", jako "if" albo "whether".

Podsumujmy:
"if" / "whether" = czy
"if" = jeśli

Na marginesie: "czy" ma też inne znaczenia, ale to juz historia na następny post.

_______________________________________________________________________________

You have often problems with using words "czy" and 'jeśli". In some contexts both words mean "if", but we use them in a different way. The best will be to show it on examples:

JEŚLI

Jeśli jutro będzie ładna pogoda, to możemy iść na długi spacer.
(If tomorrow the wheather is nice, we can go for a long walk.)
Ugotuję obiad, jeśli ty umyjesz potem naczynia.
(I will cook the dinner, if you wash dishes afterwards.)

When we use "jeśli", we talk about conditions, hypothetical situations.
In these examples we use only "jeśli".

CZY

Nie wiem, czy ona mówi po niemiecku.
(I don't know, if (whether) she speaks German.)
Nie pamiętam, czy mieliśmy zadanie domowe.
(I don't remember, if (whether) we had any homework.)

We use "czy" in phrases:
"nie wiem, czy..." (I don't know, if/whether...),
"nie pamietam, czy...", (I don't remeber, if/whether...)
"nie jestem pewny, czy...".(I'm not sure, if/whether...)

We cannot use "jeśli" here, but unfortunately it's a common mistake.
In the exaples above we can translate "czy" as "if" or "whether"

To sum up:
"if" / "whether" = czy
"if" = jeśli

By the way: "czy" has others meanings too, but it's a story for another post.